Realizacja zadań związanych z ochroną środowiska stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityki programów i strategii przyjętych przez władze Kluczborka. Do najważniejszych z nich należą:

• Program Ochrony Środowiska dla Gminy Kluczbork na lata 2021-2024 z perspektywą do roku 2028;

• Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Kluczbork na 2023 r.;

• Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Kluczbork;

• Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych będących w posiadaniu Spółki Wodociągi i Kanalizacja „HYDROKOM” Sp. z o.o. na okres od 01.06.2021 roku do 31.12.2024 r. dla Gminy Kluczbork;

• Założenia do Planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Kluczbork.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym politykom, programom i strategiom.

Gmina Kluczbork posiada bogatą sieć rzek oraz rowów melioracyjnych. W obrębie miasta i dwudziestu trzech sołectw koncentrują się zlewnie rzek: Stobrawa, Stara Stobrawa, Miejski, Baryczka, Struga, Kujakowicki, Kanał Krężel, Rakowy, Potok Leśny, Wilcza Woda, Borkówka, Kanał za stacją  oraz Bogacica. Zlewnie wyżej wymienionych rzek uzupełniają rowy melioracyjne w ilości 250,5 km, które nie tylko wpływają na regulację stosunków wodnych na terenach zurbanizowanych ale przed wszystkim na zwiększenie zdolności produkcyjnej gleby. Rowy znajdujące się na terenach zabudowanych, w okresie intensywnych opadów deszczu oraz roztopów wiosennych, prowadzą znaczne ilości wody i niejednokrotnie  stwarzają zagrożenie bezpieczeństwa  dla ludzi i ich mienia, wymagają  szczególnej dbałości o ich stan i zachowanie swobodnych przepływów.

Ponadto, w obrębie Gminy Kluczborka koncentrują się znacznych rozmiarów zlewnie: - rzeki Stobrawy i  rowu R-K, obejmująca teren wsi Kujakowice Górne, Biadacz, Bąków, Bogdańczowice, Ligota Górna i Ligota Zamecka, rowu R-Ł, z terenu wsi  Chocianowice, Kuniów i tereny leśne - rowu R-B, obejmująca  teren gruntów rolnych wsi Kujakowice Dolne, Ligota Dolna i Smardy Dolne oraz miejscowości Kluczbork. Zasadnicze znaczenie w kształtowaniu gospodarki wodnej na terenie Gminy Kluczbork, w obrębie rzeki Stobrawy pełnią: Zbiornik Retencyjny Kluczbork na rzece Stobrawie, na wysokości wsi Ligota Górna, jaz Ciarka - Bąków, jaz Bąków, jaz Ligota Dolna oraz jaz Krężel.

Ponadto, na terenie gruntów rolnych wsi Kujakowice Górne w obrębie rowu R-K, zlokalizowany jest zbiornik przeciwpowodziowy - suchy, który chroni północno - wschodnią część miasta przed podtopieniami. 

W 2023 r. na meliorację wodną Gmina Kluczbork przeznaczyła kwotę 283.839,12 zł,  w tym;

• dotacja celowa dla Spółki Wodnej Gminy Kluczbork - 30.000,00 zł;

• pozostałe wydatki związane z realizacją statutowych zadań – 193.629,73 zł;

  • • abonament miesięczny – obsługa zastawek R-K, R-K2 i R-K3  - 5.904,00 zł;

    • konserwacja i utrzymanie rowów na terenie gminy – 172.305,73 zł;

    • wydatki w ramach Funduszu Sołeckiego – 15.420,00 zł;

      • • Krzywizna – konserwacja stawu poprzez wzmocnienie stopy skarpy – 11.920,00 zł;

        • Maciejów – konserwacja rowu melioracyjnego – 3.500,00 zł;

• budowa rurociągu odwadniającego ul. Wolności w Kluczborku – 60.209,39 zł.

Inwestycje wodno-kanalizacyjne zrealizowane w Gminie Kluczbork w 2023 r.:

• budowa sieci wodociągowej do Kolonii Piecowej - opracowanie dokumentacji projektowej - 46.740,00 zł,

• budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Gotartowie, Kujakowicach Górnych i Dolnych - 1.707.485,04 zł,

• budowa sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej do działek w Ligocie Górnej - opracowanie dokumentacji projektowej - 38.623,50 zł,

• budowa sieci wodociągowej i sieci kanalizacji sanitarnej w Bąkowie - 351.170,37zł,

• budowa sieci wodociągowej i sieci kanalizacji sanitarnej w Ligocie Zameckiej - 449.536,90 zł.

Gmina Kluczbork położona jest w Dolinie Stobrawy, która odgrywa ważną rolę ekologiczną, hydrologiczną i klimatyczną. Jest ona elementem struktury regionalnej, wiążącej tereny wewnętrzne z terenami zewnętrznymi, w tym ze Stobrawskim Parkiem Krajobrazowym, obszarem chronionego krajobrazu "Lasy Stobrawsko-Turawskie" i siecią ekologiczną ECONET-PL. 

Dolina umożliwia połączenie ekologicznego systemu przestrzennego z korytarzem ekologicznym doliny Odry i obszarem węzłowym biocentrum 17M. Kompleksy leśne stanowią uzupełnienie przyrodniczych połączeń zewnętrznych gminy, w szczególności kompleks leśny na południowo-zachodnim krańcu obszaru.

1/4 powierzchni gminy stanowi obszary chronione. W system ochrony przyrody wchodzą także rezerwat przyrody Bażany oraz 13 pomników przyrody.

Podstawowymi elementami ekosystemu gminy Kluczbork są dolina Stobrawy, doliny dopływów Stobrawy i Bogacicy oraz wielkopowierzchniowe kompleksy leśne.

W Gminie Kluczbork większość obszaru pokrywają użytki rolne - ponad 15 000 ha, co stanowi 72% ogólnej powierzchni gminy. Grunty leśne, zadrzewienia i zakrzewienia zajmują 20% - wskaźnik ten jest stosunkowo wysoki w porównaniu do średniej lesistości w województwie opolskim wynoszącej 26,5 % i w  kraju na poziomie 27,5 %.

Dodatkowo istotnym elementem przestrzeni gminnej są zabytkowe parki: 

• w Bąkowie,

• w Bogdańczowicach,

• w Maciejowie,

• dwa w Kluczborku.

Gmina Kluczbork podpisała umowę o dofinansowanie projektu „Ochrona różnorodności biologicznej na terenie Gminy Kluczbork” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014-2020, Oś priorytetowa V: Ochrona środowiska, dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Działanie 5.1: Ochrona różnorodności biologicznej.

„Ochrona różnorodności biologicznej na terenie Gminy Kluczbork” jest projektem partnerskim w którego realizację zaangażowane zostaną 3 podmioty: Gmina Kluczbork, Stowarzyszenie Wsi Bogacica "Bogatalanta" oraz Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Opolu. Przedmiotowy projekt zakłada m.in. 

• remont zbiornika wodnego w Bąkowie i wykoszenie jego skarp, co pozwoli na odtworzenie siedlisk wodno-błotnych i poprawienie stanu miejsca rozrodu płazów, ptaków wodno-błotnych i innych gatunków związanych z wodami;

• podniesienie świadomości oraz wiedzy mieszkańców i turystów na temat bioróżnorodności - w tym ochrony gatunków wodno-błotnych poprzez budowę infrastruktury edukacyjno-informacyjnej, zakup sprzętu i wyposażenia dla potrzeb prowadzenia zajęć edukacyjnych i warsztatów, prowadzenie edukacji przyrodniczej dla dzieci przedszkolnych i szkół podstawowych z terenu woj. opolskiego, prowadzenie edukacji dla pozostałych grup docelowych. 

Zadania realizowane przez partnerów w dużej mierze obejmą działania w zakresie mikroretencji, prowadzone łącznie na 2 stawach, w tym na stawie położnym na obszarze Natura 2000, których celem będzie odtworzenie naturalnego krajobrazu. Ponadto utworzone, wyremontowane zostaną ścieżki dydaktyczno-przyrodnicze przy stawie. W miejscach realizacji projektu przez partnerów ustawione zostaną tablice edukacyjne zawierające treści dydaktyczne związane z bioróżnorodnością, mikroretencją, Naturą 2000.

Całkowity koszt zadania wyniósł: 2.075.437,69 zł z czego dofinansowanie wyniosło 1.676.947,55 zł. Data zakończenia realizacji zadania: 30 marca 2022 r. – data zakończenia rzeczowego zadania. Szczegóły nt. realizacji tego zadania przedstawiono w zakładce Inwestycje.

Obowiązywały również zwolnienia z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi:

• • z  tytułu posiadania Karty Dużej Rodziny - 5,00 zł;

  • z tytułu kompostowania bioodpadów - 2,00 zł od osoby.